بررسی بازیGTA IV؛ شاهکاری که راکستار به صنعت بازیهای ویدئویی هدیه کرد
آیا شما هم مانند میلیونها گیمر دیگر، ساعتها از وقت خود را صرف گشت و گذار در دنیای آزاد بازیهای ویدیویی میکنید؟ Grand Theft Auto IV یکی از بهترین و تأثیرگذارترین بازیهایی است که تاکنون در این سبک ساخته شده است. این بازی با داستان جذاب، گیمپلی فوق قوی و دنیای باز وسیع خود، استانداردهای جدیدی را در صنعت بازیهای ویدیویی تعریف کرد. چه شما یک گیمر حرفهای باشید که به دنبال یک چالش جدید است و چه یک تازه وارد که میخواهد دنیای بازیهای ویدیویی را کشف کند، GTA IV تجربهای است که نباید از دست بدهید. همراه گیموفیا باشید تا به بررسی بازی GTA 4 بپردازیم.
فهرست مطالب گیموفیا
پلتفرمهای عرضه اولیه بازی Grand Theft Auto IV
بازی Grand Theft Auto IV (GTA IV) در ابتدا برای سه پلتفرم اصلی نسل هفتم کنسولهای بازی عرضه شد:
- پلیاستیشن ۳ (PlayStation 3): این کنسول در زمان عرضه GTA IV یکی از قدرتمندترین پلتفرمهای بازی بود و توانست تجربهای بصری و گیمپلی بینظیر را برای بازیکنان فراهم کند.
- ایکسباکس ۳۶۰ (Xbox 360): رقیب اصلی پلیاستیشن ۳، ایکسباکس ۳۶۰ نیز میزبان GTA IV بود. این کنسول نیز به لطف سختافزار قدرتمند خود، توانست بازی را با کیفیت بالایی اجرا کند.
- رایانههای شخصی (PC): نسخه رایانه شخصی GTA IV پس از نسخههای کنسولی منتشر شد و به دلیل امکانات شخصیسازی و مدسازی، محبوبیت زیادی در بین بازیکنان حرفهای پیدا کرد.
علت عدم پشتیبانی از پلتفرمهای نسل جدید
علت اصلی عدم پشتیبانی GTA IV از پلتفرمهای نسل جدید مانند پلیاستیشن ۴ و ایکسباکس وان را میتوان در موارد زیر جستجو کرد:نسل جدید کنسولها دارای معماری سختافزاری بسیار متفاوتی نسبت به نسل قبلی هستند. بهینهسازی یک بازی برای این معماری جدید، نیازمند صرف زمان و هزینه قابل توجهی است. شرکتهای سازنده بازی معمولا ترجیح میدهند بر روی پروژههای جدید و درآمدزای خود تمرکز کنند تا اینکه منابع خود را صرف بهینهسازی بازیهای قدیمی کنند.
راهکارهای موجود برای تجربه بازی GTA IV
با وجود عدم پشتیبانی رسمی، برخی از بازیکنان به روشهای مختلف تلاش کردهاند تا GTA IV را بر روی پلتفرمهای جدید تجربه کنند:
- استفاده از مدهای گرافیکی: برخی از کاربران با استفاده از مدهای گرافیکی، توانستهاند کیفیت بصری نسخه PC بازی را بهبود بخشند.
- انتظار برای نسخه ریمستر یا ریمیک: شایعاتی مبنی بر ساخت نسخه ریمستر یا ریمیک GTA IV وجود دارد. در صورت تحقق این شایعات، بازیکنان میتوانند نسخه جدید و بهبود یافتهای از این بازی را تجربه کنند.
- تجربه بازیهای مشابه: در صورت عدم دسترسی به GTA IV، بازیکنان میتوانند به سراغ بازیهای جهان باز دیگری بروند که از نظر سبک و گیمپلی شباهتهایی به GTA IV دارند.
معرفی داستان Grand Theft Auto IV | بازی داستانی تاریک و واقعگرایانه در قلب لیبرتی سیتی
داستان GTA IV در حول محور نیکو بلیک، مهاجری از اروپای شرقی میچرخد که به دنبال رویای آمریکایی به لیبرتی سیتی میآید. اما به جای رویاهای طلایی، با دنیایی پر از جرم و جنایت روبرو میشود. داستان بازی به طور قابل توجهی از نسخههای قبلی سری متفاوت است و به موضوعاتی جدیتر مانند مهاجرت، خیانت و تلاش برای بقا میپردازد. شخصیتپردازی عمیق و داستان سرایی قوی، از جمله نقاط قوت این بازی به شمار میرود.
تحلیل داستان و شخصیتپردازی نیکو بلیک
بررسی شخصیتهای اصلی
شخصیت نیکو بلیک در بازی GTA IV به عنوان یک مهاجر پیچیده و چندوجهی معرفی میشود. او نمایندهای از افرادی است که به دنبال فرصتهای جدید به لیبرتی سیتی آمدهاند. نیکو با گذشتهای پر از درد و رنج، به ویژه تجربههای تلخی که در جنگ داشته، شخصیتی عمیق و جذاب را به تصویر میکشد. انگیزههای اصلی او شامل جستجوی هویت و انتقام از خیانتکارانی است که دوستانش را از او گرفتهاند. این دو انگیزه اصلی باعث میشود که نیکو در دنیایی از جرم و فساد غرق شود، اما در عین حال، وفاداری و انسانیت خود را نیز از دست ندهد.
نیکو در تعامل با شخصیتهای دیگر، مانند برادرزادهاش رومن، جنبههای مختلفی از خود را نشان میدهد. رابطه او با رومن، که نمادی از امید و ناامیدی است، نشاندهنده تلاش نیکو برای نجات کسی است که برایش عزیز است، حتی در شرایط دشوار. این تعاملات، نه تنها نشاندهنده چالشهای انسانی نیکو هستند، بلکه به تعمیق شخصیت او و ایجاد تعارضات اخلاقی کمک میکنند.
تأثیر گذشته نیکو بر داستان
گذشته نیکو تأثیر عمیقی بر صدای داستان و رفتارهای او دارد. تجربیات تلخ او از جنگ و خیانت، او را به فردی محتاط و در عین حال انتقامجو تبدیل کرده است. این گذشته، نیکو را به سمت تصمیمهای دشواری سوق میدهد که در آنها باید بین وفاداری به دوستان و انتقام از دشمنانش انتخاب کند.
نیکو با هر چالش جدیدی که در لیبرتی سیتی با آن مواجه میشود، به یاد تجربیات گذشتهاش میافتد و این یادآوریها به او کمک میکند تا تصمیمات بهتری بگیرد. در واقع، او به نوعی نماد جستجوی هویت و تحقق آرزوها در دنیای پر از تضاد است.
روابط و تعاملات نیکو
روابط نیکو با دیگر شخصیتها، جنبههای متنوعی از شخصیت او را نمایان میکند. او با شخصیتهای متعددی در لیبرتی سیتی تعامل دارد که هر کدام نمایانگر چالشهای مختلف انسانی و اخلاقی هستند.
- رابطه با رومن: نیکو به شدت به رومن وابسته است و تلاش میکند تا او را از مشکلاتش نجات دهد. این رابطه نشاندهنده عشق و مسئولیت نیکو نسبت به خانوادهاش است.
- تعامل با اعضای زیرزمین: نیکو به تدریج در دنیای زیرزمینی لیبرتی سیتی غرق میشود و با شخصیتهایی که نمایانگر جنبههای تاریک جامعه هستند، روبرو میشود. این تعاملات به او کمک میکند تا بهتر بفهمد که در این دنیای پر از خطر، باید چه انتخابهایی بکند.
داستان نیکو بلیک به یک سفر درونی تبدیل میشود که در آن جستجوی حقیقت و خودشناسی در کنار چالشهای دنیای بیرونی قرار میگیرد. نیکو به عنوان یک شخصیت قابل همدلی، ما را به تفکر درباره انتخابهای اخلاقی و انسانی دعوت میکند و این امر باعث میشود که تجربه بازی برای بازیکنان به یک سفر عمیق و معنادار تبدیل شود.
بررسی شخصیتهای لوییس لوپز و جانی کلبیتز در DLC بازی GTA IV
در دنیای GTA IV، علاوه بر نیکو بلیک و شخصیتهای مرتبط با داستان او، دو شخصیت مهم دیگر نیز وجود دارند که هر کدام داستانهای فرعی خاص خود را دارند. این دو شخصیت عبارتند از لوییس لوپز (Luis Lopez) و جانی کلبیتز (Johnny Klebitz)؛ هر دو این شخصیتها نقش اصلی را در DLC بازی ایفا میکنند.
لوییس لوپز (Luis Lopez)
لوییس فرناندو لوپز شخصیت اصلی در “The Ballad of Gay Tony” است. او به عنوان دست راست تونی پرینس (Gay Tony)، صاحب باشگاههای شبانه لیبرتی سیتی، فعالیت میکند. لوییس اهل دومینیکن است و در محلههای فقیرنشین لیبرتی سیتی بزرگ شده است. او با وجود گذشتهای که با جرم و جنایت آمیخته بود، سعی دارد به لطف کارش در باشگاههای شبانه تونی زندگی بهتری برای خود بسازد. لوییس فردی وفادار و قابل اعتماد است که برای تونی و دوستانش هر کاری انجام میدهد. او همچنین میخواهد از زندگی خلافکاری فاصله بگیرد و آیندهای روشنتر برای خود و خانوادهاش بسازد. تعاملات او با تونی، دوستانش و دیگر خلافکاران شهر، نشاندهنده تلاش او برای یافتن تعادل بین وفاداری و حفظ امنیت شخصی است.
جانی کلبیتز (Johnny Klebitz)
جانی کلبیتز شخصیت اصلی در دیالسی “The Lost and Damned” است. او عضو و در نهایت رئیس باند موتورسواران “The Lost Motorcycle Club” در لیبرتی سیتی است. جانی در محلههای پایین شهر لیبرتی سیتی بزرگ شده و از سنین جوانی به باند موتورسواران پیوسته است. او روابط پیچیدهای با دیگر اعضای باند، به ویژه بیلی گری، رئیس سابق باند، دارد. جانی فردی سختکوش و وفادار به باند خود است، اما در عین حال به دنبال راههایی برای کاهش خشونت و یافتن صلح درون باند است. او با چالشهای زیادی از جمله خیانت، خشونت و مسائل داخلی باند روبرو میشود. انگیزه اصلی او حفظ باند و اعضای آن است، حتی اگر به معنای مواجهه با دشمنان قدیمی و جدید باشد.
گیمپلی متنوع و اعتیادآور GTA 4
GTA IV با ارائه دنیایی باز و گسترده، به بازیکنان آزادی عمل بسیار زیادی میدهد. از رانندگی در خیابانهای شلوغ لیبرتی سیتی تا انجام ماموریتهای مختلف، همه و همه در این بازی گنجانده شده است. سیستم مبارزه بازی نیز بهبود یافته و مبارزات تن به تن و تیراندازیها هیجانانگیزتر از همیشه هستند. علاوه بر ماموریتهای اصلی، بازی پر از فعالیتهای جانبی متنوعی است که ساعتها بازیکن را سرگرم میکند.
گیمپلی و ویژگیهای اصلی GTA IV
ویژگیهای رانندگی و مبارزه
گیمپلی GTA IV با ویژگیهای پیشرفته رانندگی و مبارزه، تجربهای منحصر به فرد و جذاب را برای بازیکنان فراهم میکند. رانندگی در محیط لیبرتی سیتی به طور قابل توجهی واقعگرایانهتر از نسخههای قبلی است. خودروها با جزئیات بیشتری طراحی شدهاند و آسیبپذیری آنها در هنگام تصادف به وضوح قابل مشاهده است. این ویژگیها باعث میشود که بازیکنان ارتباط بهتری با محیط اطراف خود برقرار کنند و احساس واقعیتری از رانندگی در یک شهر بزرگ و پویا داشته باشند.
علاوه بر این، امکان تیراندازی در حین رانندگی به بازیکنان این آزادی را میدهد که در حین فرار از دست پلیس یا درگیر شدن با دشمنان، از سلاحهای خود استفاده کنند. این مکانیک، تنش و هیجان را به تجربهی رانندگی اضافه میکند و بازیکنان را به چالش میکشد تا در شرایط بحرانی بهترین تصمیمات را بگیرند. واکنشهای واقعی خودروها به ضربات و تصادفها، حس واقعیت را در بازی دوچندان میکند و به بازیکن این احساس را میدهد که در یک دنیای زنده و پویا حضور دارد.
سیستم انتخابهای اخلاقی و تأثیرات آن بر داستان
یکی از ویژگیهای بارز GTA IV، سیستم انتخابهای اخلاقی است که به بازیکنان این امکان را میدهد تا تصمیمات خود را بر اساس اصول و ارزشهای شخصی خود اتخاذ کنند. این انتخابها تأثیرات عمیقی بر روند داستان و تعاملات نیکو با دیگر شخصیتها دارند. انتخابهای اخلاقی میتوانند به تغییر مسیر داستان و نتیجهگیریهای مختلف منجر شوند و این ویژگی به بازی عمق و تنوع بیشتری میبخشد.
به عنوان مثال، انتخابهای نیکو در طول ماموریتهای مختلف میتوانند به رابطههای متفاوتی با شخصیتهای دیگر منجر شوند. این انتخابها همچنین میتوانند بر وضعیت اقتصادی و اجتماعی نیکو تأثیر بگذارند و به این ترتیب، بازیکنان را به تأمل در نتایج تصمیمات خود وادار کنند. این سیستم انتخابها، تجربهای تعاملی و منحصربهفرد را برای بازیکنان ایجاد میکند و به آنها این امکان را میدهد که به طور فعال در شکلگیری داستان مشارکت داشته باشند.
تجربه کاربری و بهبودهای طراحی
تجربه کاربری در GTA IV به خوبی با طراحی دقیق گیمپلی و مکانیکهای مختلف بازی هماهنگ شده است. طراحی منوها و رابط کاربری به گونهای است که دسترسی به اطلاعات و کنترلهای مختلف به سادگی انجام میشود و به بازیکنان این امکان را میدهد که با راحتی بیشتری در دنیای بازی گشت و گذار کنند.
بهبودهایی که در نسخهی GTA IV نسبت به نسخههای قبلی اعمال شده، شامل بهبود در سیستمهای مبارزه، رانندگی و تعاملات با محیط است. این بهبودها به ایجاد تجربهای تعاملی و جذاب کمک کردهاند و به بازیکنان این امکان را میدهند که به راحتی در دنیای بازی غوطهور شوند و از آن لذت ببرند.
استفاده از فناوریهای جدید و تأثیرات آن بر گیمپلی
GTA IV با استفاده از فناوریهای جدید، به ویژه در زمینههای گرافیک و فیزیک، توانسته تجربهای نوین و منحصر به فرد را ارائه دهد. این فناوریها به بازیکنان این امکان را میدهند که با محیط اطراف خود تعامل داشته باشند و تأثیرات واقعیتری از تغییرات محیطی و رفتارهای شخصیتها مشاهده کنند.
به طور کلی، گیمپلی GTA IV با ترکیب مکانیکهای پیشرفته و سیستمهای تعاملی، تجربهای جذاب و منحصر به فرد را برای بازیکنان فراهم میکند و به یکی از بهترین تجربههای بازیهای ویدیویی تبدیل میشود.
گرافیک GTA 4 خیرهکننده و صداگذاری حرفهای
یکی از مهمترین ویژگیهای GTA IV، گرافیک فوقالعاده آن است. لیبرتی سیتی با جزئیات بسیار بالا طراحی شده و محیطهای بازی بسیار زنده و پویا هستند. صداگذاری بازی نیز در سطح بسیار بالایی قرار دارد و موسیقی متن آن به خوبی فضای بازی را منتقل میکند.
جزئیات بصری و کیفیت گرافیک
گرافیک بازی GTA IV به عنوان یکی از عوامل کلیدی در جذابیت و کیفیت این بازی شناخته میشود. طراحی چهرهها، حرکات و احساسات شخصیتها به گونهای انجام شده است که بازیکنان به راحتی با آنها ارتباط برقرار کنند. این جزئیات بصری نه تنها به زیبایی محیط کمک میکند، بلکه به واقعگرایی بازی نیز عمق میبخشد. به ویژه، بافتهای دقیق و نورپردازیهای طبیعی، فضایی واقعی و زنده را ایجاد میکنند که بازیکنان را به دنیای “Liberty City” میکشاند.
کیفیت گرافیک در GTA IV به وضوح در طراحی وسایل نقلیه و لباسهای شخصیتها مشاهده میشود. هر وسیله نقلیه با جزئیات خاص خود طراحی شده و به بازیکنان این امکان را میدهد که احساس کنند در یک محیط واقعی رانندگی میکنند. همچنین، تغییرات آب و هوا و شب و روز نیز به غنای بصری بازی افزوده و تجربهای متنوع و جذاب را برای کاربران به ارمغان میآورد.
طراحی محیطها و فضاهای شهری
طراحی محیطهای شهری یکی از جنبههای برجسته GTA IV است. “Liberty City” به عنوان یک مکان مجازی با خیابانها، ساختمانها و مکانهای تاریخی واقعی طراحی شده است. این طراحی محیطی به بازیکنان اجازه میدهد تا در دنیای شهر به اکتشاف بپردازند و از محیط اطراف خود لذت ببرند. حس آزادی و اکتشاف در این بازی به خوبی احساس میشود و بازیکنان میتوانند به راحتی در طول داستان بازی به گشت و گذار بپردازند.
در طراحی “Liberty City”، جاذبههای واقعی مانند پارکها، کافهها و ساختمانهای معروف به شکلی دقیق بازسازی شدهاند. این جزئیات کمک میکند تا بازیکنان در هنگام انجام مأموریتها و فعالیتهای جانبی احساس کنند که در یک زندگی واقعی و پر از ماجراجویی قرار دارند. تعاملات با دیگر شخصیتها در این محیط، به جذابیت و حس واقعگرایی بازی میافزاید.
تأثیر گرافیک بر تجربه کاربر
تأثیر گرافیک بر تجربه کاربری در GTA IV به وضوح قابل مشاهده است. گرافیک قوی و طراحی دقیق محیط به بازیکنان این امکان را میدهد که با احساس واقعیتری از آزادی و مشارکت در داستان مواجه شوند. جزئیات مانند صدای واقعی تصادفها و تعاملات بین شخصیتها، به ارتقای تجربه کاربری کمک شایانی میکند.
به طور کلی، گرافیک در GTA IV نه تنها به جنبههای بصری بازی محدود نمیشود بلکه به عمق داستان و احساسات شخصیتها نیز افزوده است. این گرافیک با کیفیت، با ایجاد حس واقعگرایی و تعاملات پویا، تجربهای فراموشنشدنی برای بازیکنان رقم میزند. به همین دلیل، GTA IV به عنوان یک استاندارد در طراحی گرافیک بازیهای ویدیویی شناخته میشود و تأثیر آن بر صنعت بازیهای ویدیویی غیرقابل انکار است.
نقاط قوت و ضعف GTA IV
چرا GTA IV یکی از بهترینها است؟
- داستان جذاب و عمیق: داستان نیکو بلیک و دنیای لیبرتی سیتی، به طور کلی به خوبی روایت شده و از جنبههای مختلف جذاب و پیچیده است.
- گرافیک واقعگرایانه: طراحی دقیق محیطها و شخصیتها باعث میشود که بازی به طور کلی تجربهای بصری و جذاب ارائه دهد.
- گیمپلی متنوع: ترکیب مکانیکهای رانندگی، تیراندازی و انتخابهای اخلاقی به بازی عمق و تنوع بیشتری میبخشد.
- بازسازی شهر واقعی: طراحی محیط شهری و جاذبههای واقعی به بازیکنان امکان میدهد تا در دنیای واقعیتری تجربه کنند.
- تأثیرگذاری فرهنگی: این بازی بر فرهنگ عامه تأثیر بسزایی داشته و به یکی از نمادهای بازیهای ویدیویی تبدیل شده است.
با اینکه بازی GTA IV از بهترینهای صنعت بازیسازی است، چرا تعداد کمتری به سراغ آن میروند؟
GTA IV یا GTA 4 قطعا یکی از عناوین مهم و تأثیرگذار در تاریخ بازیهای ویدیویی بود و هست. در کل، دلایل کم بازی شدن نسبی GTA IV ترکیبی از عوامل فنی، سبک بازی، عرضه نسخههای بعدی و تغییرات در صنعت بازی است. با این حال، GTA IV همچنان یک بازی کلاسیک و تأثیرگذار است و برای بسیاری از گیمرها خاطرات خوشی را به همراه دارد. دلایل کم بازی شدن نسبی این بازی نسبت به نسخههای بعدی چندین عامل مختلف میتواند داشته باشد:
گرافیک و سختافزار GTA IV
GTA IV در سال ۲۰۰۸ منتشر شد و از نظر گرافیکی، استانداردهای آن زمان را برآورده میکرد. اما با گذشت زمان و عرضه بازیهای جدیدتر با گرافیک واقعگرایانهتر، گرافیک GTA IV ممکن است برای برخی از گیمرها قدیمی به نظر برسد. این بازی برای اجرای روان به سیستم نسبتاً قدرتمندی نیاز داشت که در زمان عرضه، همه کاربران به آن دسترسی نداشتند. با پیشرفت تکنولوژی، بسیاری از سیستمها توانایی اجرای روان این بازی را پیدا کردند، اما برخی از کاربران ممکن است به سراغ عناوین جدیدتر با نیازهای سختافزاری کمتر بروند.
مطالعه بیشتر
- راهنمای گام به گام برای اجرای بازی GTA IV
- چیت کد های بازی GTA IV
- تفاوت GTA IV با GTA V
- داستان ساخت بازی GTA IV
سبک بازی و روایت
GTA IV با رویکردی جدیتر و واقعگرایانهتر نسبت به نسخههای قبلی عرضه شد. این تغییر سبک باعث شد تا برخی از طرفداران قدیمی سری که به دنبال تجربهای سبکتر و سرگرمکنندهتر بودند، از این نسخه استقبال کمتری کنند. همچنین داستان GTA IV نسبت به نسخههای قبلی طولانیتر و پیچیدهتر بود. این موضوع در کنار برخی از المانهای واقعگرایانهتر، باعث شد تا گیمپلی بازی کندتر و جدیتر شود.
عرضه نسخههای بعدی GTA V و بهبودها
با عرضه GTA V و حالت آنلاین بسیار محبوب آن، توجه بسیاری از گیمرها به این نسخه جلب شد. GTA V با گرافیک بسیار بهتر، جهان باز بزرگتر و امکانات آنلاین گستردهتر، تجربهای بسیار متفاوت و جذابتر نسبت به GTA IV ارائه میداد. لازم به ذکر است که نسخههای بعدی سری GTA از نظر فنی بسیار بهبود یافته بودند و مشکلات فنی GTA IV مانند باگها و افت فریمریت در آنها برطرف شده بود.
تغییر سلیقه گیمرها
صنعت بازیهای ویدیویی در طول سالها تغییرات زیادی کرده است. با افزایش محبوبیت بازیهای بتل رویال، MOBA و عناوین سرویس محور، سلیقه گیمرها نیز تغییر کرده است. با عرضه مداوم بازیهای جدید و جذاب، گیمرها ممکن است به سرعت به عناوین جدیدتر جذب شوند و کمتر به بازیهای قدیمی بازگردند.
خلاصه
Grand Theft Auto IV یک شاهکار ماندگار است که استانداردهای جدیدی در ژانر بازیهای اوپن ورلد تعریف کرد. داستان قوی، شخصیتپردازی عمیق و دنیای زنده و پویای لیبرتی سیتی، این بازی را به یکی از محبوبترین عناوین تاریخ بازیهای ویدیویی تبدیل کرده است. اگرچه ممکن است برخی از جنبههای فنی آن با استانداردهای امروزی مطابقت نداشته باشد، اما تأثیر آن بر صنعت بازی و جایگاه آن در قلب گیمرها همچنان پابرجاست. GTA IV با بررسی موضوعاتی فراتر از سرگرمی، به یک اثر هنری تبدیل شده است که همچنان مورد تحسین قرار میگیرد. و در پابان، Grand Theft Auto IV به حق یکی از برترین بازیهای تاریخ است. اما آیا شما هم با این نظر موافقید؟
- به نظر شما چه چیزی GTA IV را از سایر بازیهای سری GTA متمایز میکند؟
- کدام شخصیت بازی بیش از همه برای شما جذاب بود؟
- آیا داستان بازی توانست شما را درگیر کند؟
- به نظر شما، کدام جنبه از بازی قابل بهبود بود؟
منتظر نظرات شما در گیموفیا هستیم.
بیشتر بخوانید
- Grand Theft Auto 1 (1997) | جی تی ای ۱
- Grand Theft Auto III (2001) | جی تی ای ۳
- Grand Theft Auto: Vice City (2002)
- Grand Theft Auto San Andreas (2004)|جی تی ای سن آندرس
- Grand Theft Auto V (2013) | جی تی ای وی
- بررسی کامل سری بازیهای Grand Theft Auto [تاریخچه بازی GTA]
- بررسی نسخه های فرعی gta